Omgaan met onzekerheden in de coronacrisis
Sinds de coronacrisis kunnen we er niet meer omheen: we hebben behoefte aan zekerheid, maar op dit moment is niks zeker. En dat, terwijl de behoefte aan zekerheid in onze cultuur nadrukkelijk aanwezig is:
- We proberen ons leven te beheersen en onder controle te houden door kennis. Dankzij onze enorme voorraad aan wetenschappelijke kennis en technische vaardigheden zijn we daar goed in. Dat zorgt voor een stevige basis onder de opvatting dat het leven maakbaar is en wij verantwoordelijk zijn voor het succes van ons eigen leven.
- We zorgen zelf voor onze zekerheid door gezond te leven, niet al te grote risico’s te nemen, de juiste kennis van zaken te hebben en onszelf op een goede manier te ontwikkelen.
- In de maatschappij zorgen we voor zekerheid door dingen als goede wetgeving, preventief veiligheidsbeleid, en sociale voorzieningen. En zaken waarvan we niet helemaal zeker zijn sluiten we een verzekering af.
Door het coronavirus vielen veel van onze zekerheden weg. We kwamen erachter dat het leven minder maakbaar is dan we zelf wilden geloven. Eigenlijk wisten we dat altijd al wel, maar meestal konden we die ongemakkelijke waarheid nog bij ons vandaan houden. Zeker zolang ons geen erge dingen overkwamen.
Nu zaten we thuis en we wachtten persconferenties af. Ook al zorgden wetenschappelijk onderzoek en de modellen van het RIVM voor steeds meer duidelijkheid, tóch bleef nog veel onduidelijk. Bovendien duiken er ook allerlei varianten van het virus op.
Hoe kunnen we in tijden van onzekerheid weer zekerheid vinden? Er is een eeuwenoud onderscheid tussen verschillende vormen van zekerheid. Misschien kan dat ons verder helpen.
- Aan de ene kant heb je securitas: zekerheid die voortkomt uit controle en beheersing van risico’s. Een vorm van zekerheid die in de huidige pandemie onder druk staat.
- Daarnaast is er ook certitudo: zekerheid die je niet vindt in controle en beheersing, maar in vertrouwen in iets dat ons overstijgt. Dat kun je religieus invullen, maar je kunt ook denken aan vertrouwen in het samenleven met anderen.
De vraag die wij dit kwartaal in Werf010 op tafel leggen is: hoe kunnen wij vandaag de dag een vorm van zekerheid vinden, die minder op controle is gebaseerd?
We gaan op zoek naar manieren om vertrouwen in het leven te vinden in de vorm van certitudo. We gaan aan de slag met instructieve verhalen en inspirerende praktijken.